Hof Leeuwarden 28 februari 2007, LJN AZ9682 - Arrest

Hof Leeuwarden 28 februari 2007, LJN AZ9682 

Casus

In 1985 is de vader van eiseressen overleden. Zij waren destijds allen minderjarig. Hun moeder, die gescheiden was van hun vader, was hun voogdes. De drie eiseressen waren elk voor een derde erfgenaam van hun vader. Over hun verkrijging was bij testament een bewind ingesteld. Tot de nalatenschap behoorden onder meer pachtrechten op akkerbouwgronden van de ouders van de erflater. Kort na het overlijden van erflater heeft diens moeder een spoedontbindingsprocedure gestart ter beëindiging van de pachtovereenkomsten. De verzoeken waren eveneens ondertekend door de vader van erflater. Tijdens een bespreking hierover waarbij ook de juridisch adviseur van de moeder van eiseressen, die tevens tot bewindvoerder was benoemd, aanwezig is geweest, is namens eiseressen de intentie uitgesproken om afstand te doen van de pachtovereenkomsten onder de voorwaarde dat de verpachters eiseressen financieel tegemoet zouden komen als de nalatenschap negatief mocht blijken, terwijl zij overigens zoveel mogelijk dienden te handelen in het belang van eiseressen. Later dat jaar is de tot de nalatenschap behorende boerderij samen met het grootste deel van de van ouders van de erflater gepachte landerijen geleverd aan derden.

Eiseressen vorderen een verklaring voor recht dat de bewindvoerder jegens hen wanprestatie heeft gepleegd dan wel onrechtmatig heeft gehandeld door medewerking te verlenen aan het om niet afstand doen van de genoemde pachtrechten alsmede een veroordeling tot schadevergoeding.

Rechtbank

De rechtbank overweegt dat de beantwoording van de vraag ervan afhangt of het een ‘testamentair bewind’ betreft (artikel 4:1066 – 1069 BW (oud)) of een ‘minderjarigenbewind’ als bedoeld in artikel 1:247 lid 1 onder c BW (oud).

De rechtbank is van mening dat het (eerder) zou gaan om een testamentair bewind dat door de testamentaire beschikkingen wordt beheerst. In dat geval zou de bewindvoerder alleen medewerking van de erfgenamen moeten hebben. De moeder van de erfgenamen had dan als voogdes machtiging van de kantonrechter moeten verkrijgen, nu de bewindvoerder niet ook toeziend voogd was. Desondanks wijst de rechtbank de vordering af wegens destijds geldende bepalingen in de Pachtwet. Derhalve was voor de ontbinding van de pachtovereenkomsten geen schadevergoeding vereist. De bewindvoerder mocht daarom aannemen dat hij door de gemaakte afspraak handelde in het belang van de minderjarige erfgenamen.

Hof

Het hof is net als de rechtbank van oordeel dat het hier een testamentair bewind betreft.

Niet is gebleken dat zij een beroep hebben gedaan op (de vernietigingsgrond van) artikel 1:347 BW, daaruit voortvloeiende dat hun moeder zonder de vereiste machtiging van de kantonrechter aan de afstand heeft meegewerkt. Zij verwijten derhalve aan de bewindvoerder dat hij aan een rechtshandeling heeft meegewerkt waaraan zij

•           vertegenwoordigd door hun wettelijk vertegenwoordiger – zelf ook hebben meegewerkt. Behoudens bijzondere omstandigheden, die niet zijn gesteld of gebleken, kan dit handelen van de bewindvoerder daarom niet als wanprestatie of onrechtmatig handelen ten opzichte van hen worden gekwalificeerd.

Ook het hof wijst de vordering af.