EHRM 8 juli 2004, NJCM-bulletin 2005-5, p. 579 (Vo vs Frankrijk) - Arrest

EHRM 8 juli 2004, NJCM-bulletin 2005-5, p. 579 (Vo vs Frankrijk)

Casus

Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens deed op 8 juli 2004 uitspraak in de zaak van mw. Thi-Nho Vo tegen de Franse Staat. Eiser stelt beroept zich erop dat art. 2 is geschonden, nu de gedraging van de doctor die verantwoordelijk was voor de dood van haar ongeboren kind, niet is geclassificeerd als 'unintentional homocide.' De ongelukkige situatie deed zich voor op 27 september 1991 in die zin dat een mevrouw met een vrijwel gelijkluidende naam zich eveneens in hetzelfde ziekenhuis begaf als eiseres. Die vrouw zou een bepaalde onderhandeling begaan, maar vanwege de vrijwel gelijke namen en taalproblemen werd zij verward met eiseres. Hierdoor werd eiseres, welke in verwachting was, meegenomen door de arts en onderging zij de verkeerde behandeling. Deze leidde uiteindelijk tot de noodgedwongen abortus van haar kind op medische gronden. In het Franse recht kan er pas sprake zijn van dood door schuld indien de foetus ouder is dan 20 weken.

Rechtsvraag

Wanneer kan een embryo worden beschouwd als een mens?

Hof

De Franse rechters oordeelden dat er geen sprake kan zijn van dood door schuld, nu de foetus in casu tussen de 20 en 21 weken oud was; gezien de levensvatbaarheid vanaf 6 maanden, kan er bij een 20 a 21 weken oude foetus nog niet worden gesproken van een mens. Eiseres stelt dat het ontbreken van strafwetgeving op het gebied van dood door schuld (jegens haar ongeboren kind) een schending oplevert van art. 2 van de Oviedo Convention on Human Rights and Biomedicine. De art. 1 en 2 van deze Conventie luiden:

“1. Everyone’s right to life shall be protected by law. No one shall be deprived of his life intentionally save in the execution of a sentence of a court following his conviction of a crime for which this penalty is provided by law.

2. Deprivation of life shall not be regarded as inflicted in contravention of this Article when it results from the use of force which is no more than absolutely necessary:

(a) in defence of any person from unlawful violence;

(b) in order to effect a lawful arrest or to prevent the escape of a person lawfully detained;

(c) in action lawfully taken for the purpose of quelling a riot or insurrection.”

Het EHRM oordeelt dat het wenselijk noch mogelijk is, om de algemene vraag te beantwoorden wanneer een ongeboren kind is aan te merken als mens in de zin van art. 2 van de Conventie. Het Hof oordeelt dat het in dit geval ook onnodig is om deze vraag te beantwoorden, omdat de Franse staat niet tekort is geschoten bij het (moeten) voldoen aan de eisen die betrekking hebben op het beschermen van leven in de sfeer van de volksgezondheid.