Een overzicht van de aankomende (nieuwe) regeling van rechtsbijstand, verhoor en aanhouding - Artikel

Een overzicht van de aankomende (nieuwe) regeling van rechtsbijstand, verhoor en aanhouding. De nieuwe regeling treedt per 1 maart in werking en is uitgangspunt in het onderwijs.

Op 1 maart 2017 is o.a. het Wetboek van Strafvordering (WvSv) op verschillende punten gewijzigd. Hiermee wordt de Europese richtlijn over het recht op toegang tot een raadsman omgezet in Nederlands recht. In dit overzicht lees je de belangrijkste veranderingen over o.a. de rechtsbijstand en de aanhouding van verdachten.

Consultatie- en verhoorbijstand van de verdachte

De grootste wijzigingen betreffen de consultatie- en verhoorbijstand van de verdachte die wordt verhoord. Het Wetboek van Strafvordering regelt dit nu heel precies. Zo gelden nieuwe regels voor het recht op consultatiebijstand door kwetsbare verdachten, de weigering van rechtsbijstand, de rechtsbijstand tijdens verhoor en de verbalisering van het verhoor. Een belangrijke wijziging in het Wetboek van Strafvordering is dat de categorisering van A-, B- en C-feiten is veranderd. Bij de uitvoering van de rechtsbijstand voor de aangehouden verdachte wordt een verschil gemaakt in de ernst van de feiten en de kwetsbaarheid van verdachten:

Wat betreft de ernst van de feiten, wordt bij de uitvoering verschil gemaakt in de:

  • feiten waarop 12 jaar gevangenisstraf of meer is gesteld;
  • overige feiten waarvoor voorlopige hechtenis is toegelaten;
  • feiten waarvoor geen voorlopige hechtenis is toegelaten.

Een kwetsbare verdachte is op het moment van aanhouding niet in staat de gevolgen van zijn beslissing te overzien. Daarom moet hij beschermd worden tegen lichtvaardig of ondoordacht afstand van recht op consultatie- en/of verhoorbijstand. Een jeugdige verdachte is in ieder geval een kwetsbare verdachte. Dat is de verdachte die ten tijde van het begaan van het strafbaar feit de leeftijd van 18 jaar nog niet heeft bereikt (art. 488 lid 2 WvSv). Daarnaast is sprake van een kwetsbare verdachte bij de verdachte die vanwege zijn psychische gesteldheid niet in staat is deze beslissing weloverwogen te nemen. Denk aan personen met een verstandelijke beperking, geestelijke stoornis (bijvoorbeeld een psychose) en personen onder invloed van verdovende middelen.

Een ander persoon inlichten

Bij de aanhouding van een meerderjarige verdachte die wordt opgehouden voor onderzoek kan hij een verzoek doen om een ander persoon daarvan in te lichten. Aan dit verzoek moet worden voldaan (art. 27e WvSv). Het verzoek kan alleen worden uitgesteld als er sprake is van gevaar voor het leven, vrijheid of veiligheid van andere personen in het geding komen of omdat aan het onderzoek aanzienlijke schade wordt toegebracht.

Als het om een minderjarige gaat, dan geldt de plicht om ook de ouders of voogd in te lichten (art. 488b WvSv). De reden van de aanhouding wordt dan medegedeeld. De inlichtingenplicht geldt ook als de minderjarige dat niet wil. Het inlichten van de ouders of voogd kan worden uitgesteld maar alleen als dit wordt gerechtvaardigd door een dringende noodzaak. Dan moet de Raad voor de Kinderbescherming wel worden geïnformeerd over de aanhouding en ophouding voor onderzoek van de jeugdige.

De aangehouden minderjarige verdachte heeft het recht om zich gedurende de strafprocedure en het verhoor te laten vergezellen door een vertrouwenspersoon. Die vertrouwenspersoon mag aanwezig zijn naast de raadsman. De hulpofficier van justitie kan bepalen dat die vertrouwenspersoon de minderjarige niet vergezelt als dat niet in zijn belang is of als de aanwezigheid van die vertrouwenspersoon de strafprocedure in gevaar brengt.

Kosten

Als de veroordeelde voldoende draagkracht heeft, worden hem de kosten van de ontvangen rechtsbijstand (deels) in rekening gebracht. Dit geldt dus ook voor de toegevoegde raadsman. Kosteloze rechtsbijstand is hiermee veel minder aan de orde, ook voor de aangehouden verdachte van een VH-feit of een kwetsbare verdachte.

Verbalisering van het verhoor

Het proces-verbaal van het verhoor bevat de mededelingen omtrent de rechten van de verdachte. Het proces-verbaal van verhoor moet ook de tijdstippen bevatten waarop het verhoor is gestart en is beëindigd. Een eventuele onderbreking en de reden daarvan, moet ook worden opgenomen. Het proces-verbaal van verhoor vermeldt de identiteit van de personen die bij het verhoor aanwezig zijn en die daaraan hebben deelgenomen.

De verklaring van de verdachte moet zoveel mogelijk opgenomen worden in zijn eigen woorden en in vraag- en antwoordvorm. Ook moet worden benoemd of er wel of geen geluids- of beeldopnamen van het verhoor zijn gemaakt. De verdachte en zijn raadsman mogen opmerkingen maken over de weergave van het verhoor in het proces-verbaal (art. 29a lid 2 WvSv). Deze opmerkingen worden opgenomen in het proces-verbaal. Als de verdachte instemt met de weergave van zijn verklaring, ondertekent hij deze verklaring.

De duur van de termijn ophouden voor onderzoek

De duur voor het ophouden voor onderzoek is voor de verdachte die verdacht wordt van een VH-feit verlengt naar 9 uur (was voorheen 6 uur). Een en ander in verband met de tijd die gemoeid is met het voorbereiden van het verhoor en het realiseren van de rechtsbijstand. Als er sprake is van een verdachte jonger dan 12 jaar dan bedraagt het termijn maximaal 6 uur.

Voorgeleiding van aangehouden verdachte aan de rechter-commissaris

In verband met het verlengen van de duur van de termijn ophouden voor onderzoek, die aanvangt op het bevel daartoe, is ook de termijn waarbinnen de aangehouden verdachte aan de rechter-commissaris moet worden voorgeleid met 3 uur verlengt. Dit is nu 3 dagen en 18 uur. Het termijn van 90 uur begint op het moment dat de verdachte is aangehouden.

Aanhouding buiten heterdaad

Het nieuwe artikel 54 WvSv stelt dat het aanhouden buiten heterdaad niet langer de bevoegdheid van de officier van justitie is, maar van de opsporingsambtenaar. Hij heeft hiervoor wel een bevel van de (hulp)officier van justitie nodig. Als dit bevel niet kan worden afgewacht, is de opsporingsambtenaar zelf bevoegd de verdachte aan te houden zonder bevel. De opsporingsambtenaar moet de aangehouden verdachte zo spoedig mogelijk voordragen aan de hulpofficier van justitie. Als de opsporingsambtenaar de verdachte buiten heterdaad aanhoudt zonder bevel van de officier van justitie, moet de hulpofficier van justitie de officier van justitie onmiddellijk informeren over de aanhouding.

In beslag nemen door de burger bij het aanhouden

Artikel 95 WvSv is gewijzigd. De bevoegdheid voor de burger om bij aanhouding vatbare zaken door de verdachte bij of met zich gevoerd in beslag te nemen, is vervallen. In het nieuwe artikel 53 wordt niet meer gesproken over ‘onder afgifte aan deze van mogelijk in beslag genomen voorwerpen’. Het artikel gaat nu uit van ‘onder afgifte aan deze van bij de verdachte aangetroffen voorwerpen’. De opsporingsambtenaar kan deze voorwerpen alsnog in beslag nemen. Dit dwangmiddel geldt dus niet meer voor de burger.

Image

Access: 
Public

Image

Join WorldSupporter!
Search a summary

Image

 

 

Contributions: posts

Help other WorldSupporters with additions, improvements and tips

Add new contribution

CAPTCHA
This question is for testing whether or not you are a human visitor and to prevent automated spam submissions.
Image CAPTCHA
Enter the characters shown in the image.

Image

Spotlight: topics

Image

Check how to use summaries on WorldSupporter.org

Online access to all summaries, study notes en practice exams

How and why use WorldSupporter.org for your summaries and study assistance?

  • For free use of many of the summaries and study aids provided or collected by your fellow students.
  • For free use of many of the lecture and study group notes, exam questions and practice questions.
  • For use of all exclusive summaries and study assistance for those who are member with JoHo WorldSupporter with online access
  • For compiling your own materials and contributions with relevant study help
  • For sharing and finding relevant and interesting summaries, documents, notes, blogs, tips, videos, discussions, activities, recipes, side jobs and more.

Using and finding summaries, notes and practice exams on JoHo WorldSupporter

There are several ways to navigate the large amount of summaries, study notes en practice exams on JoHo WorldSupporter.

  1. Use the summaries home pages for your study or field of study
  2. Use the check and search pages for summaries and study aids by field of study, subject or faculty
  3. Use and follow your (study) organization
    • by using your own student organization as a starting point, and continuing to follow it, easily discover which study materials are relevant to you
    • this option is only available through partner organizations
  4. Check or follow authors or other WorldSupporters
  5. Use the menu above each page to go to the main theme pages for summaries
    • Theme pages can be found for international studies as well as Dutch studies

Do you want to share your summaries with JoHo WorldSupporter and its visitors?

Quicklinks to fields of study for summaries and study assistance

Main summaries home pages:

Main study fields:

Main study fields NL:

Follow the author: Law Supporter
Work for WorldSupporter

Image

JoHo can really use your help!  Check out the various student jobs here that match your studies, improve your competencies, strengthen your CV and contribute to a more tolerant world

Working for JoHo as a student in Leyden

Parttime werken voor JoHo

Statistics
597