college 3 - SIDO

Thuisopdracht vorige week:

Communiceren, taken duidelijk krijgen, overeenstemming krijgen. Uitspreken wat de verwachtingen zijn. Artikel van Alsen

Analyse maken + doelen formuleren

1. De onderlinge relatie tussen de hulpverlener en het team verbetert in de komende twee maanden
   1. De hulpverlener sluit aan bij de team overleggen
   2. De wederzijdse verwachtingen worden uitgesproken
   3. Rol- en taakverdeling wordt afgesproken

• Er is binnen twee maanden sprake van een gedeelde visie op de hulpverlening
• Er zijn binnen vier weken randvoorwaarden gecreëerd die de hulpverlener en teamleden nodig hebben om te komen tot een goede samenwerking

Professionele belemmeringen

Leerlingen met een problematiek die wat milder of ernstig is (sbo). BV: Sara heeft lichte gedragsproblemen/leerachterstand, gaat naar het sbo. Mark heeft extreme gedragsproblemen. Thomas heeft een vb, en moeilijkheden in gedrag. De scholen waar de leerlingen heen gaan hebben allemaal een ander specialisme. De leerkrachten die werken op de scholen hebben daardoor ook andere werkzaamheden. Als je dus als school wil gaan integreren met andere school kan dat frictie opleveren. De ene leerkracht is gewend te werken aan de gedragsproblemen, en de andere leerkracht is gewend heel veel rekening te houden met het mindere cognitief vermogen van de leerlingen. Het samenwerken vraagt veel van de professionals, ze moeten afstand doen van wat ze gewend zijn. Scholen hebben sterke relatie met jeugdhulp, die speelt ook een belangrijke rol. Het samenvoegen van de school vraagt om een bepaalde manier van samenwerken; ze moeten 1 team worden.

Integreren van onderwijstypen

Index for inclusion (Booth & Ainscow, 2002)

Internationaal framework. Beleidsmakers/onderzoekers die willen toewerken naar inclusief onderwijs. Reguliere setting, waar omgeving aanpast aan het kind. Inclusief beleid en inclusief cultuur is van belang. Accepterende houding, en in de praktijk stappen nemen om dit te realiseren.        

Bevorderende- en belemmerende factoren in intensievere samenwerking

Als scholen willen samenwerken is het erg belangrijk dat er sprake is van een duidelijke visie. Als twee scholen verschillend er instaan loopt het stuk. MT=management team. Het meest belemmerende factor is het verschil in de systemen, dit maakt samenwerken ingewikkeld. Als scholen verschillende locaties hebben kan dat belemmerend zijn, fysieke nabijheid werkt bevorderend voor de samenwerking.

Inclusieve cultuur

Door het samen optrekken met elkaar, tijd nemen met elkaar etc werkt bevorderend voor de gemeenschappelijke schoolcultuur. Mensen die dan persoonlijk niet meer goed aansluiten bij de schoolcultuur nemen ontslag.  

Inclusieve praktijk

Commissie van begeleiding geeft goede ondersteunen. Wat kan de leerkarcht aan, hoe kunnen we hem/haar ondersteunen? Wat heeft de leerling nodig? Hoe kunnen we de klassen het beste indelen?

Samenwerken binnen het team

• Leraren belangrijk actoren in onderwijsverandering
• Sociaal netwerk theory om zicht te krijgen op onderlinge samenwerking. Interessante manier hoe mensen binnen een team met elkaar samen werken. Je hebt wel een hoog response nodig om een goed beeld te krijgen (70-80%).
• Uitgangspunten:
  
  • Informatie en kennis wordt gedeeld d.m.v. onderlinge relaties
  • Individuen zijn afhankelijk van elkaar vanwege de sociale structuur waar ze in zitten
  • Sociale netwerken geven mogelijkheden voor individu en organisatie (sociagram).

Hoe breng je sociale netwerken in kaart?

• Afhankelijk van je doel, formuleer je de vraag

Voorbeeld:

Bij welke collega vraag je advies of informatie over het omgaan met leerlingen met gedragsproblemen?

 Hoe vaak vraag je deze collega om advies/ informatie?

Voorbeeld van een netwerk

Ze gaan in ieder geval niet naar de directeur. Ze gaan veel naar de ondersteuner/coach. Ook de paar leerkrachten in het midden worden wel vaak gekozen. Het is (hoogstwaarschijnlijk) wel context afhankelijk. We weten al wel beetje wat we het liefste wel en niet willen zien. Het is belangrijk om een hoge dichtheid (zijn maten voor te berekenen) te hebben. Dit betekent een grotere betrokkenheid bij elkaar. Het groepje links (incl directeur) maken niet echt deel uit van het netwerk.

Wat voor netwerk wil je graag zien?

• Hoge dichtheid (= grote betrokkenheid op elkaar)
• Weinig centrale personen (= dominantie door enkele personen)
• Hoge mate van ondersteuning door externen (bijv. hulpverlener)

• 1. Samenwerking
• Samenwerking tussen regulier en speciaal onderwijs
• Factoren voor succesvolle samenwerking:

1. Parity (equality)
2. Mutual goals
3. Shared responsibility in decision making
4. Shared resources and accountability
5. Valuing personal opinions and expertise.

Wat is de impact van samenwerking op de leerprestaties en/of sociale- en gedragsmatige uitkomsten?

Impact op leerlingen

De samenwerking is belangrijk, maar je moet niet uit het oog verliezen dat het kind centraal staat en dat het goed moet gaan met de leerlingen.

• 18 studies gericht op leerprestaties
• 4 studies gericht op sociaal/gedragsmatige uitkomsten

+                                           7 studies

+/-                                         4 studies

-                                            5 studies

n.a.                                       3 studies

Dit maakt duidelijk dat het in kaart brengen in samenwerking lastig is. Maar dat je ook wil nagaan wat het voor kinderen oplevert. Hoe pakt het uit? Hoe worden de doelen voor leerlingen behaald? Misschien in kortere tijd? Daardoor meer onderwijs volgen? Niet alleen nagaan wat bevorderend en belemmerend is voor de samenwerking, maar ook wat de voor- en nadelen van de leerlingen zelf zijn.

Samenwerking d.m.v. co-teaching

Co-teaching: volwaardige/gelijkwaardige samenwerking tussen twee onderwijsprofessionals. Je staat samen voor de groep. Heb je het over leerkracht en ondersteuner? Dan is er vaak hiërarchie verschil (mogen niet zelfde handelingen uitvoeren). In Griekenland ingezet om inclusief onderwijs te realiseren. Gedeelde verantwoordelijkheid. In NL wel extra handen in de groep (niet co-teaching), maar vraagt wel om samenwerking en afstemming tussen de twee professionals. Tijd nemen om samen voor te bereiden, gelijkwaardig taak uitvoeren, en samen nabespreken.

• Samenwerking tussen leraar en ambulante begeleider

Belangrijke factoren om als co-teacher te werken:

• Ondersteuning in de groep nodig
• Gelijkwaardigheid tussen co-teachers
• Belang van voorbereiden, uitvoeren en nabespreken

Co-teaching in de praktijk

https://www.leraar24.nl/70136/co-teaching/

Wat wordt er gezegd over de samenwerking tussen de co-teachers:

1. 1. Hoe vindt dit plaats?
      1. Gedeelde visie. Samen naast elkaar staan tijdens uitleg. 1 fulltime, andere 2 parttime. Lessen doornemen samen, vaardigheden delen. Afstemmen hoe in vervolg les geven.
   2. Wat is belangrijk om co-teaching te laten slagen?
      1. Met elkaar kunnen vinden. Open/kwetsbaar opstellen, van elkaar willen leren. Afstemming welke/hoe ondersteuning gegeven wordt, feedback aan/van elkaar geven en ontvangen

Dit ging om een reguliere school. Het moet financieel wel mogelijk zijn. Dit kan ook toegepast kunnen worden op elke andere school.

Samenwerken op leerlingniveau

• Thuiszitters  casus Maarten
• Ongeoorloofd verzuim
  
  • > 3 maanden

Gemeente heeft taak om thuiszitters weer op school te krijgen. Er zijn hier programma’s voor. Bv: thuiszitterspact

Ook bijvoorbeeld de inrichting van het lokaal kan van invloed zijn op thuiszitters.

De aanpak van thuiszitters

Toekomst van interdisciplinaire samenwerking

• • • Staat hoog op de agenda
    • Maar, nog work in progress
    • In praktijk zelf kijken wat je kan doen om de samenwerking zo goed mogelijk te laten verlopen.