Agema/WUH - Arrest

HR 15 februari 1991, NJ 1991, 628 (Agema/WUH); 

 

Feiten

I.c. had een erfpachter een overeenkomst van aanneming gesloten met Agema voor de bouw van een bedrijfspand. Dit werd middels een hypotheek gefinancierd door WUH-bank. Toen men het bedrijfspand kon opleveren, bleek dat de opdrachtgever de laatste termijn niet kon betalen. Agema koos er daarom voor om alleen gedeeltelijk te leveren en de sleutel van de bouwomheining zelf te houden. Voorts liet Agema haar naambord aan de gevel staan. De opdrachtgever erkende dat Agema een retentierecht had en legde vast dat hij het pand voortaan voor Agema ging houden. De opdrachtgever ging failliet en WUH-bank ging over tot executie op grond van haar hypotheekrecht. Agema wilde dit beletten.

In de zaak die volgde stelde de rechtbank dat retentierecht op onroerende zaken mogelijk was omdat er geen gegronde reden was om het retentierecht te beperken tot roerende zaken.

 

Hoge Raad

De Hoge Raad overwoog in deze zaak dat retentierecht op onroerend goed, in dit geval grond met bebouwing, mogelijk is en dat dit ook uitgeoefend kan worden door een aannemer die aan het bouwen is op basis van een aannemingsovereenkomst:

"Vooropgesteld moet worden dat retentierecht op onroerend goed mogelijk is, ook in een geval als het onderhavige waarin een aannemer het retentierecht op art. 1652 BW uitoefent jegens de erfpachter die tevens de aanbesteder is, ter zake van de grond en het daarop door hem gebouwde, zoals hij dat uit hoofde van de aannemingsovereenkomst onder zich heeft gekregen. Een zodanig retentierecht - dat niet kenbaar is uit de openbare registers, en derhalve een bron van onzekerheid kan opleveren voor derden die deze registers met het oog op de rechtstoestand van het onroerend goed hebben geraadpleegd - dient echter te worden beperkt tot het geval waarin de schuldeiser die het retentierecht uitoefent, op een ook voor derden voldoende duidelijke wijze de feitelijke macht over het goed uitoefent, zodat feitelijke afgifte, veelal ontruiming, nodig is om deze macht weer op de rechthebbende - hier: de erfpachter - te doen overgaan."

 

De Hoge Raad gaf aan dat het uitoefenen van retentierecht voor derden goed kenbaar moet zijn, zeker bij een retentierecht dat niet in de openbare registers moet worden opgenomen. Het moet voor een derde voldoende kenbaar zijn dat de retentor de feitelijke macht over de onroerende zaak heeft en dat deze feitelijke macht wordt overgedragen door ontruiming van de onroerende zaak.

 

Kern

De Hoge Raad heeft bepaald dat een retentierecht op een onroerende zaak kan worden uitgeoefend. Voor het bestaan van zo’n retentierecht geldt wel de (ten opzichte van het retentierecht op een roerende zaak: aanvullende) eis dat de uitoefening van de feitelijke macht over de onroerende zaak door de retentiegerechtigde ook voor derden voldoende kenbaar is. Hiervoor is vereist dat feitelijke afgifte (ontruiming) nodig is om de feitelijke macht weer op de rechthebbende te doen overgaan.

 

 

Image

Access: 
Public

Image

Join WorldSupporter!
This content is related to:
Arresten en jurisprudentie: uittreksels en studiehulp - Thema
Search a summary

Image

 

 

Contributions: posts

Help other WorldSupporters with additions, improvements and tips

Add new contribution

CAPTCHA
This question is for testing whether or not you are a human visitor and to prevent automated spam submissions.
Image CAPTCHA
Enter the characters shown in the image.

Image

Spotlight: topics

Check the related and most recent topics and summaries:
Activity abroad, study field of working area:

Image

Check how to use summaries on WorldSupporter.org

Online access to all summaries, study notes en practice exams

How and why use WorldSupporter.org for your summaries and study assistance?

  • For free use of many of the summaries and study aids provided or collected by your fellow students.
  • For free use of many of the lecture and study group notes, exam questions and practice questions.
  • For use of all exclusive summaries and study assistance for those who are member with JoHo WorldSupporter with online access
  • For compiling your own materials and contributions with relevant study help
  • For sharing and finding relevant and interesting summaries, documents, notes, blogs, tips, videos, discussions, activities, recipes, side jobs and more.

Using and finding summaries, notes and practice exams on JoHo WorldSupporter

There are several ways to navigate the large amount of summaries, study notes en practice exams on JoHo WorldSupporter.

  1. Use the summaries home pages for your study or field of study
  2. Use the check and search pages for summaries and study aids by field of study, subject or faculty
  3. Use and follow your (study) organization
    • by using your own student organization as a starting point, and continuing to follow it, easily discover which study materials are relevant to you
    • this option is only available through partner organizations
  4. Check or follow authors or other WorldSupporters
  5. Use the menu above each page to go to the main theme pages for summaries
    • Theme pages can be found for international studies as well as Dutch studies

Do you want to share your summaries with JoHo WorldSupporter and its visitors?

Quicklinks to fields of study for summaries and study assistance

Main summaries home pages:

Main study fields:

Main study fields NL:

Follow the author: Law Supporter
Work for WorldSupporter

Image

JoHo can really use your help!  Check out the various student jobs here that match your studies, improve your competencies, strengthen your CV and contribute to a more tolerant world

Working for JoHo as a student in Leyden

Parttime werken voor JoHo

Statistics
972