Hoorcollege Conflict

Summary and study notes

Welke onderwerpen worden behandeld in het hoorcollege?

Conflict. Een proces dat begint wanneer een individu/groep ervaart dat een ander individu/groep iets doet of nalaat dat negatieve gevolgen heeft voor de eigen belangen, opvattingen, normen of waarden.Conflict is een proces. Het kan bij de een al begonnen zijn, terwijl het bij de ander nog niet geactiveerd is, en het ontwikkelt zich wel door. Je hebt meer conflicten op een dag dan dat je doorhebt.

Conflicttypen. Er zijn vier verschillende typen conflicten: taak-gerelateerde conflicten, sociaal-emotionele conflicten, belangentegenstelling en meningsverschil. 

Dual concern model. Dit model maakt onderscheid tussen zorg voor de ander en zorg voor zelf waartussen een compromis gezocht wordt. Hieruit ontstaan vier verschillende conflictgedragingen: forceren, probleem-oplossen, vermijden en toegeven. 

Welke onderwerpen worden besproken die niet worden behandeld in de literatuur?

In dit college worden dezelfde onderwerpen behandeld als die terugkomen in de literatuur. 

Welke recente ontwikkelingen in het vakgebied worden besproken? 

Er worden geen recente ontwikkelingen besproken. 

Welke opmerkingen worden er tijdens het college gedaan door de docent met betrekking tot het tentamen?

Er worden geen opmerkingen gemaakt die betrekking hebben tot het tentamen. 

Welke vragen worden behandeld die gesteld kunnen worden op het tentamen? 

Dit hoorcollege bevat geen tentamenvragen. 

Hoorcollege aantekeningen

HC6 - Conflict

Conflictdefinitie
Conflict = strijd, verschil van mening of wanneer de doelen, motieven, overtuigingen, meningen of gedrag van de één onverenigbaar zijn of interfereren met die van de ander. Of in het artikel: een proces dat begint wanneer een individu/groep ervaart dat een ander individu/groep iets doet of nalaat dat negatieve gevolgen heeft voor de eigen belangen, opvattingen, normen of waarden. Conclusie van de definities: conflict is een proces. Het kan bij de een al begonnen zijn, terwijl het bij de ander nog niet geactiveerd is, en het ontwikkelt zich wel door. Je hebt meer conflicten op een dag dan dat je doorhebt.

Hoe verloopt het conflictproces?
Gedachten: A’s waargenomen tegenstelling met B à gevoel: conflictervaring bij A à gedrag: conflicthantering door A. Vaak na gedrag neemt B pas waar dat er een conflict is: gedachten à gevoel: conflictervaring bij B à gedrag: conflicthantering door B. 

Functies van conflicten voor een individu

  • Bevorderen zelfkennis
  • Vergroten je kennis van anderen
  • Vormen een uitdaging voor je kwaliteiten
  • Maken persoonlijke groei mogelijk
  • Zijn essentieel voor ontwikkeling van relaties

Functies van conflicten voor organisaties

  • Bevorderen van prestaties
  • Zichtbaar maken van latente problemen
  • Voorkomen van gemakzuchtige, routinematige aanpak
  • Stimuleren vindingrijkheid en creativiteit
  • Bevorderen van de kwaliteit van probleemoplossing
  • Essentieel voor teamontwikkeling

Gevolgen van conflicten

  • Conflicten kosten tijd, geld en energie
  • Fysieke, emotionele, relationele schade

Positieve gevolgen:

  • Voorkomen van negatieve gevolgen van vermijding 
  • Broedplaats voor (sociale) verandering 
  • Synthese van twee posities 
  • Creativiteit en innovatie

Dus conflicten zijn onvermijdelijk daar waar mensen samenwerken. Maar conflicten hebben zowel positieve als negatieve uitkomsten. 

Conflicttypen

  • Taak-gerelateerd conflict: over de wijze waarop iets wordt uitgevoerd, hoe middelen worden verdeeld, doelen worden gesteld, etc.
  • Sociaal-emotioneel conflict: over de wijze waarop men met elkaar omgaat, persoonlijke irritaties, botsende persoonlijkheden, etc.
  • Belangentegenstelling: over de toekenning of verdeling van schaarse middelen zoals tijd, geld, aandacht, macht, status.
  • Meningsverschil: over tegengestelde inzichten, preferenties, meningen en oordelen. 

 

Taak-gerelateerd

Sociaal-emotioneel

Belangentegenstelling

Wie bepaalt de verdeling van de taken?

Wie is het leukst om bij het eten te hebben?

Meningsverschil

Wat is de eerlijkste manier om de kosten van het eten te delen? (equity)

Moeten seksistische grappen kunnen tijdens het eten?

Welke gevolgen hebben de verschillende soorten conflicten?

  • Sociale emotionele conflicten: altijd negatief effect op individuele en groepsprestaties. Beter om te negeren of werkrelatie te ontbinden.
  • Taak-gerelateerde conflicten: alleen positieve effecten bij inhoudelijke meningsverschillen, mits niet te complex, binnen een open en constructief klimaat en via probleem-oplossend gedrag zoals onderhandelen opgelost. 

Welke conflictbron en -aanpak past er bij de verschillende soorten conflicten?

Conflictbron

Conflicttype

Conflictaanpak

Schaarse middelen

Belangen-, machts-, bron-, uitkomstconflict

Onderhandelen, probleem oplossen, compromis

Behoefte aan positieve (sociale) identiteit

Identiteits-, waarde-, relatie-, persoonlijk, sociaal-emotioneel, affectief conflict

Dialoog, wederzijds begrip en acceptatie, werken aan de relatie, op rechten gebaseerd forceren, vermijden, scheiding der wegen

Behoefte aan realiteitscheck/cognitieve consistentie

(socio)cognitief, informatie-, taakconflict

Overtuigen tegenstander, op macht gebaseerd forceren, veranderen eigen mening/perspectief, integreren ogenschijnlijk tegengestelde gezichtspunten, ontbinden van relatie

Conclusie
Algemeen: Zolang partijen het niet eens zijn over de conflictbron, is er geen gezamenlijke aanpak mogelijk. Een gezamenlijke aanpak is van belang om de relatie goed te houden.

Op werk:

  • Sociaal-emotionele conflicten op werk hebben een negatief effect op individuele en groepsprestaties
  • Taak-gerelateerde inhoudelijke meningsverschillen kunnen positieve effecten hebben
     

Conflicthantering: hoe verschillen mensen in conflictgedrag?
Dual concern model: zorg voor de ander en zorg voor jezelf. 

Dit geeft 4 soorten conflictgedrag:

  • Forceren: lage zorg voor ander, hoge zorg voor zelf
  • Probleem-oplossen: hoge zorg voor ander, hoge zorg voor zelf
  • Vermijden: lage zorg voor ander, lage zorg voor zelf
  • Toegeven: hoge zorg voor ander, lage zorg voor zelf

Ook compromis zoeken: is nooit een optimale oplossing, want dan heb je het probleem niet opgelost.
Afbeelding met tekst, kaart

Automatisch gegenereerde beschrijving
Ook nog een distributieve dimensie in het model, en een integratieve dimensie. In hoeverre kun je er meer uithalen voor beide partijen? 

Wat beïnvloedt onze zorg voor onszelf?

  • Hoeveel waarde hecht je aan je belangen? 
  • Angst voor conflict: sommige mensen gaan conflicten uit de weg
  • In hoeverre zie je een conflict als een situatie waarin er winst of verlies is? 

Wat beïnvloedt onze zorg voor de ander?

  • Hoe belangrijk vind je de relatie?
  • Humeur
  • Afhankelijkheid van de ander
  • Sociale waarde-oriëntatie: decomposed game.

Conclusie conflicthantering: het verschil in conflictgedrag tussen mensen is te verklaren vanuit de mate waarin ze zorg dragen voor de eigen belangen en al dan niet gelijktijdig zorg dragen voor de belangen van de ander. Over het algemeen vergeten mensen dat het mogelijk is alle belangen te behartigen en zijn ze geneigd zich te focussen op het eigen belang. Dit leidt tot meer en/of langduriger conflict.

Conflict in relaties: waarom zijn partners ongelukkig?

  • Sociaal leren theorie: ongelukkige relaties ontstaan omdat partners niet goed hebben geleerd om te gaan met conflicten. Hoe beter je met conflicten leert omgaan en je partner ook, hoe meer problemen je oplost.
  • Equity theory: sociale interactie is het wederzijds uitwisselen van kosten en baten. Als je ongelukkig bent, kost het je te veel en levert het je te weinig op.

Ongelukkige koppels vertonen een grotere correspondentie tussen dagelijkste gebeurtenissen en tevredenheid (reactivity hypothese), hebben minder overeenstemming over wat er gebeurt in de relatie en maken meer negatieve attributies. 

  1. Criticism (Antichrist): ander aanvallen op persoonlijkheid of karakter met generalisaties (“jij bent ook altijd...”) 
  2. Contempt (Oorlog): ander persoonlijk aanvallen met als doel te beledigen of kleineren 
  3. Defensiveness (Honger): jezelf als slachtoffer opstellen, aanval afweren
  4. Stonewalling (Dood): terugtrekken om een confrontatie te vermijden

Attributiepatronen in relaties

Happy couples: relationship enhancing:

  • Positief gedrag van de partner: interne, stabiele en globale attributies.
  • Negatief gedrag van de partner: externe, instabiele en specifieke attributies.

Unhappy couples: distress-maintaining

  • Positief gedrag van de partner: extern, instabiel, specifiek.
  • Negatief gedrag van de partner: intern, stabiel, globaal.
     

Destructieve vs constructieve conflictstrategieën

Destructieve conflictstrategieën

Constructieve conflictstrategieën

Andere kwesties erbij slepen

Focus op het probleem

Verwijten maken

Eigen bijdrage erkennen

Op de persoon spelen

Gedrag benoemen

Gesloten vragen stellen

Open vragen stellen

Denken dat je weet wat je partner denkt en voelt

Je partner vragen wat hij/zij denkt en voelt

Klacht van partner beantwoorden met eigen klacht

Klacht van partner beantwoorden met vragen om informatie

Kwesties brengen op aanvallende, vijandige toon

Kwesties brengen op neutrale, aardige toon

Vertellen wat ander moet doen

Eigen behoeften en wensen duidelijk maken

Conclusie: hoe word je gelukkig oud met conflicten? à goedmaken

Ongelukkige relaties ontstaan omdat partners niet hebben geleerd om goed om te gaan met conflicten. 

Door gebrek aan vaardigheden verzanden partners in destructief conflictgedrag (exit, neglect), een negatief conflictproces van escalatie en is de relatie gedoemd. Door het aanleren van constructief conflictgedrag (voice, loyalty, accommodatie), het behoud van commitment en het vergroten van zelfcontrole kan er een de-escalerend probleem-oplossend proces worden gestart en de relatiekwaliteit worden vergroot. 

Join World Supporter
Join World Supporter
Log in or create your free account

Why create an account?

  • Your WorldSupporter account gives you access to all functionalities of the platform
  • Once you are logged in, you can:
    • Save pages to your favorites
    • Give feedback or share contributions
    • participate in discussions
    • share your own contributions through the 7 WorldSupporter tools
Follow the author: Britt van Dongen
Promotions
oneworld magazine
verzekering studeren in het buitenland

Ga jij binnenkort studeren in het buitenland?
Regel je zorg- en reisverzekering via JoHo!

Access level of this page
  • Public
  • WorldSupporters only
  • JoHo members
  • Private
Statistics
[totalcount]
Comments, Compliments & Kudos

Add new contribution

CAPTCHA
This question is for testing whether or not you are a human visitor and to prevent automated spam submissions.
Image CAPTCHA
Enter the characters shown in the image.
WorldSupporter Resources
Summary and Study Notes - Interpersoonlijke Processen

Summary and Study Notes - Interpersoonlijke Processen

Dit bundel bestaat uit de summary and study notes en de hoorcollege aantekeningen van de cursus Interpersoonlijke Processen 2019/2020. Vanwege de Corona crisis is het laatste college (onderhandelen) een opname van vorig jaar geweest. Het gastcollege over mediation en het responsiecollege konden vanwege de crisis ook niet doorgaan en zijn dus niet opgenomen in dit cursusjaar.