Week 1

Codificatie

• Codificatie is op schrift gesteld recht dat het gehele recht of een bepaald deelterrein van het recht omvat (kort gezegd: algemene wetboeken)
• Voorbeelden van codificaties in Nederland: Wetboek van Sr, Sv, BW, Rv, Awb, GW
• Het recht van het Europese continent (‘civil law’) is gecodificeerd, i.t.t. het Engelse recht (‘common law’).

Codificatie definitie

Definitie van codificatie (Lokin/ Zwalve, p. 2):

‘Codificatie is geschreven recht waaraan de overheid een aan haar gezag ontleende uitsluitende gelding toekent; deze exclusiviteit maakt de rechtsoptekening tot een volledige.’

Elementen definitie:

1. Door overheid afgekondigd
2. Geschreven
3. Exclusieve gelding/ volledigheid

NB. Maar, wetgever kan niet alle mogelijke gevallen voorzien ® rechterlijke interpretatie is onvermijdelijk (Lokin/ Zwalve)

Historische achtergronden en functies codificatie

• Moderne codificaties ontstaan voor het eerst in de 18^e eeuw als product van Verlichting en natuurrecht: nadruk op rede, systematisering van het recht
• Functies codificatie:
  • rechtseenheid (i.t.t. regionale gewoonterechten)
  • rechtsgelijkheid (i.t.t privileges standen)
  • rechtszekerheid (i.t.t. vorstelijke willekeur)

Codificatie en natuurrecht

• Pleitbezorgers codificatie (de ‘codificatiebeweging’) in de 18^e eeuw sterk beïnvloed door de traditie van het natuurrecht
• Natuurrecht: recht dat voortvloeit uit de menselijke natuur.
• Kenmerken natuurrecht:

1. Universele gelding: geldt altijd en overal, ongeacht tijd of plaats
2. Pre-positieve gelding: geldt onafhankelijk van erkenning door bevoegde wetgevende en rechtsprekende instanties (erkenning is dus niet nodig)
3. Systematische opbouw natuurrecht: specifieke rechtsregels afgeleid uit algemene natuurrechtelijke normen. Bijvoorbeeld contractuele plicht tot nakoming afgeleid uit natuurrechtelijke norm dat de mens zijn beloftes dient na te komen (‘pacta sunt servanda’). 

Geschiedenis natuurrecht: de Oudheid

• Grieken kenden al natuurrecht. Bijv. Aristoteles (384-322 v. Chr.): natuurrecht is onveranderlijk, in tegenstelling tot door mensen gemaakte recht (Eth. Nic., V, 7, 1134b).
• Romeinse juristen: praktische uitwerking natuurrecht (ius naturale). Uitgangspunt: natuurrecht is zo vanzelfsprekend, dat het geen bewijs behoeft, bijv. recht op zelfverdediging.
• Met name ook van toepassing op verhouding tussen Romeinse burgers en niet-Romeinen (ius gentium)
• NB. Natuurrecht kan niet positieve recht opzij zetten, bijv. slavernij is rechtmatig, ondanks strijd met natuurrecht

Geschiedenis natuurrecht: de middeleeuwen

• Natuurrecht ‘herontdekt’ in middeleeuwen (in 12^e
... Interested? Read the instructions below in order to read the full content of this page.