Inleiding in de rechtswetenschapHC1 Hoofdlijnen – Systeem van recht en rechtsbronnen Wat zijn de middelen van het recht?Rechtsnormen: normen + rechtType normen:Gedragsnormen: moet iets doen, nalaten, gevenSanctienormenBevoegdheidsnormenFeitelijke handelen: mogelijkheid om iets te doen of nalatenRechtshandelingen: mogelijkheid om gewilde rechtsgevolgen in het leven te roepen1. Rechtsnormen zijn vaak ‘standaardinstelling’2. Rechtsnormen vaak te herleiden tot bevoegdheidskwestieBevoegdheid een typische juridische constructieMeeste gedrags-en sanctienormen staan in verband met bevoegdheid3. Uiteindelijke mogelijkheid: autoriseren van geweld Achter vrijwel elke juridische constructie staat de mogelijkheid van autoriseren van geweldAutoriseren betekent hier dat iemand bevoegd is tot geweld (niet gerechtvaardigd in morele zin, maar bevoegd) Bv. Tegen iemand in de gevangenis mag geweld worden gebruikt door mensen die daar bevoegd voor zijn. Maar ook bestuursrecht en privaatrecht doen dit. Waar komen de rechtsnormen vandaan?WetgevingAlgemene bindende voorschriften vastgesteld door een daartoe bevoegd orgaanWet in formele zin en wet in materiële zin (wederom een probleem van bevoegdheid)De voordelen van wetgeving:DemocratischRechtszekerheid: kenbaar, duidelijk en algemeenSystematischRationeel en wetenschappelijk onderbouwdVermogen om grote maatschappelijke kwesties aan te pakkenJurisprudentieDe voordelen van jurisprudentie:Naar aanleiding van concrete gevallenJuridische argumenten voor en tegen zijn overwogenJuridische expertsStap voor stapVaak rekening met EVRM en EU rechtDe nadelen van jurisprudentie:OndemocratischGevaar voor willekeurRechtsonzekerheidRechtsongelijkheidKlasse justitieOngeschreven rechtInternationaal rechtGewoonte rechtRecht dat tot stand komt na eeuwen gebruikVoordelen:Verankerd in onze samenlevingJuridisch in pricipe breed gedragenNadelen:OndemocratischVerouderdVaak...