Hoorcollege 6

Besluitvorming:

Hoort bij het principe van (ir)rationaliteit, dus een mogelijke afwijking van rationaliteit. De definitie van besluitvorming is: ‘Het identificeren van oplossingen die tot een gewenst eindresultaat leiden’. En de Engelse en langere definitie is: “… a decision is defined as a moment in an ongoing process of evaluating alternatives for meeting an objective, at which expectations about a particular course of action impel the decision maker to select that course of action most likely to result in attaining the objective.”

Rationele besluitvorming:

Je begint met het probleem definiëren, hieronder moet rekening mee gehouden worden:

1. Probleemdefinitie (huidige situatie – doel); de ‘wat’ vraag

2. Criteria en wat is het belang van criteria?

Daarna gaan we oplossingen genereren en dan moet je denken aan de volgende dingen:

1. Scheppen van alternatieve mogelijkheden (alternatieven, opties, acties); de ‘hoe’ vraag

2. (mogelijke) consequenties van de alternatieven

Daarna maken we een selectie van de oplossingen:

1. Beoordelen van alternatieven (voor alle criteria)

2. Ontwerpen/berekenen van de uitkomst; de beslissing

Daarna gaan we ook daadwerkelijk actie ondernemen:

1. Implementatie (‘doen’)

2. Evaluatie (eventueel herstart bij 1)

Theorie over rationele besluitvorming:

MAUT: de Multi Attribute Utility Theory

MAU_i = som van W_j*U_ij

MAU_i = multi attribute utility van actie i

W_j = weging van attribuut j

U_ij = utiliteit van actie i op attribuut j

Omdat we de som nemen kunnen de beide variabalen compenseren.

Een voorbeeld van het gebruik van deze formule is te vinden op slide 9.

Vooroordelen in besluitvorming:

1. Anchoring

2. Availability of information

3. Representativeness (zoals stereotypes)

4. Loss averesion and prospect theory: in het geval van verlies neem je meer risico dan in het geval van gewin

5. Kleine kansen wegen relatief meer mee (van 1 naar 0%, of van 50 naar 49%)

Voor besluitvorming zijn er 3 modellen, met een afloop van rationeel gedrag naar irrationeel.

Het rationele model is het meest rationeel, daarna het Carnegie model en als laatste het vuilnisbakmodel.

Carnegie model: begrensde rationaliteit. Beslissers willen vaak rationeel zijn, maar er is vaak sprake van limieten waardoor dat niet kan. Zo kan zijn dat de beslisser niet alle belangrijke informatie heeft, niet genoeg tijd/geld heeft voor een kwalitatieve beslissing, niet intelligent genoeg is of het onderwerp niet belangrijk genoeg vindt. Er is... Interested? Read the instructions below in order to read the full content of this page.